ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΑ ΜΗΧΑΝΙΚΟΥ

 

Δείτε επίσης τη φορολογική νομοθεσία στο 

Γραφείο Επαγγελματικών Θεμάτων του ΤΕΕ

 

Με την έναρξη της άσκησης ελευθέρου επαγγέλματος οι μηχανικοί υποχρεούνται να υποβάλουν στην εφορία της περιοχής της επαγγελματικής τους στέγης, σχετική δήλωση έναρξης άσκησης επιτηδεύματος και να θεωρήσουν τα σχετικά στοιχεία. Σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων, οι νέοι μηχανικοί ελεύθεροι επαγγελματίες πρέπει να θεωρήσουν και να τηρούν βιβλίο Β' κατηγορίας (έσοδα-έξοδα ) και διπλότυπα δελτία παροχής υπηρεσιών. Για την εγγραφή τους στην τοπική εφορία (ΔΟΥ), οι νέοι μηχανικοί πρέπει να καταθέσουν :

  

• Βεβαιώσεις ότι είναι εγγεγραμένοι στο ΤΕΕ και στο ΤΣΜΕΔΕ

• Αντίγραφο του μισθωτηρίου συμβολαίου του γραφείου θεωρημένο από την ΔΟΥ του ιδιοκτήτη, ή φωτοαντίγραφο του τίτλου ιδιοκτησίας και σχετική υπεύθυνη δήλωση του Ν.1599 γιά ιδιόκτητο γραφείο

• Φωτοτυπία του τελευταίου εκκαθαριστικού σημειώματος της φορολογικής δήλωσης.

• Σχετικές αιτήσεις - δηλώσεις που χορηγούνται από τις ΔΟΥ

Τα στοιχεία που οι νέοι ελεύθεροι επαγγελματίες μηχανικοί θεωρούν στην εφορία, είναι: 

 

α. Βιβλίο Β' κατηγορίας (έσοδα-έξοδα). Είναι ένα βιβλίο όπου καταχωρούνται τα παραστατικά των εσόδων στην αριστερή σελίδα και τα παραστατικά των εξόδων στη δεξιά σελίδα.

 

β. Διπλότυπη αποδειξη παροχής υπηρεσιών (μπλοκ). Είναι η απόδειξη που χορηγούν οι μηχανικοί για την αμοιβή που λαμβάνουν από μελέτη και επίβλεψη τεχνικών έργων.

 

γ. Διπλότυπο τιμολόγιο παροχής υπηρεσιών (μπλοκ). Είναι το τιμολόγιο που χορηγούν οι μηχανικοί όταν αμείβονται για την εκτέλεση ενός έργου.

  

δ. Διπλότυπη απόδειξη ή τιμολόγιο πώλησης μόνον όταν ο μηχανικός ασχολείται παράλληλα και με εμπορία προϊόντων και τεχνικών υλικών.

 

Οι αποδείξεις και τα τιμολόγια πρέπει, πριν χρησιμοποιηθούν, να είναι θεωρημένα από τον Οικονομικό Έφορο και θα πρέπει να αναγράφουν:

 

1.Εντύπως ή με σφραγίδα το ονοματεπώνυμο ή την επωνυμία, το επάγγελμα, την διεύθυνση, τον ΑΦΜ και την ΔΟΥ του εκδότη, δηλαδή του ελεύθερου επαγγελματία μηχανικού.

2.Ενιαία αρίθμηση, τουλάχιστον κατά διαχειριστική περίοδο.

3.Το ονοματεπώνυμο και τη διεύθυνση του πελάτη και το ποσό της αμοιβής αριθμητικώς και ολογράφως.

4.Εαν ο πελάτης είναι επιτηδευματίας και οι υπηρεσίες παρέχονται για την άσκηση του επιτηδεύματός του, τότε στην απόδειξη παροχής υπηρεσιών αναγράφεται και το επάγγελμα και ο αριθμός φορολογικού μητρώου (ΑΦΜ) και η ΔΟΥ του πελάτη.

5.Οι αποδείξεις και τιμολόγια που εκδίδει ο μηχανικός επιβαρύνονται με το νόμιμο ΦΠΑ, που είναι 23 % επί του συνόλου της αμοιβής (εκτός περιπτώσεων που υπάρχει απαλλαγή ).

6.Η απόδειξη παροχής υπηρεσιών του μηχανικού εκδίδεται κατά την είσπραξη της αμοιβής ή κατά την πίστωση στα βιβλία του οφειλέτη εάν ειδοποιηθεί "επί αποδείξει" (αρθρο 13, παρ. 3 του ΠΔ 186/92 και αρθρο 45 παρ. 5 του ΝΔ 3323/55).

 

Με την εγγραφή τους στην τοπική ΔΟΥ οι μηχανικοί πρέπει να καταθέτουν κάθε τρίμηνο την προσωρινή δήλωση ΦΠΑ και να καταβάλλουν τις ανάλογες διαφορές ΦΠΑ. Η μη εμπρόθεσμη καταβολή ΦΠΑ έχει το ανάλογο διοικητικό πρόστιμο.

 

Οι παρακάτω πληροφορίες προέρχονται από το ενημερωτικό σημείωμα της Κατερίνας Πέρρου, Δικηγόρου - Φορολογικού Συμβούλου, Επιστημονικής Συνεργάτιδος ΤΕΕ.

---

 

Οι αλλαγές στη φορολογία των μηχανικών μετά το Ν. 3842/2010

Κατερίνα Πέρρου

Δικηγόρος – Φορολογικός Σύμβουλος, Επιστημονική Συνεργάτις ΤΕΕ

 

**** Το παρόν σημείωμα είναι ενημερωμένο ως και την 18^η Μαρτίου 2011****

 

Παρατίθεται σύντομη περιγραφή των σημαντικότερων αλλαγών που επέφερε ο ν. 3842/2010 και αφορούν τους μηχανικούς που ασκούν ελευθέριο επάγγελμα.

1. Εφαρμογή λογιστικού προσδιορισμού του εισοδήματος, για τα εισοδήματα που αποκτούν οι μηχανικού από 1-1-2010 και μετά. Οι συντελεστές του άρθρου 49 παρ. 5 ΚΦΕ εφαρμόζονται μόνο σε περίπτωση εξωλογιστικού προσδιορισμού με βάση τις διατάξεις του άρθρου 50 ΚΦΕ, στις περιπτώσεις δηλαδή που ο μηχανικός δεν τηρεί τα βιβλία και στοιχεία που ορίζονται από τον ΚΒΣ ή αυτά που τηρεί είναι ανεπαρκή ή ανακριβή.

Σύμφωνα με το άρθρο 7 παρ. 1^α του ν. 3842/2010 τροποποιείται η πρώτη περίοδος του άρθρου 49 παρ. 5 ως εξής: «Το καθαρό εισόδημα αρχιτεκτόνων και μηχανικών από τη σύνταξη μελετών και σχεδίων οικοδομικών και λοιπών τεχνικών έργων, την επίβλεψη εκτέλεσής τους, τη διεύθυνση εκτέλεσης (διοίκηση έργου) και την ενέργεια πραγματογνωμοσυνών και διαιτησιών σχετικών με αυτά τα έργα, εξευρίσκεται σύμφωνα με τις διατάξεις των παραγράφων 1 ως 4. Σε περίπτωση εξωλογιστικού προσδιορισμού με βάση τις διατάξεις του άρθρου 50, εφαρμόζονται οι παρακάτω συντελεστές:»

 

2. Τα δυο τελευταία εδάφια του άρθρου 49 παρ. 5 ΚΦΕ με τα οποία προβλεπόταν προσαύξηση των συντελεστών σε περίπτωση δυσαναλογίας δαπανών καταργήθηκαν.

Η προσαύξηση κατά 20% του συντελεστή καταργήθηκε με τη διάταξη του άρθρου 7 παρ. 2 του ν. 3842/2010 και η κατάργηση καταλαμβάνει τα εισοδήματα που αποκτώνται από 1/1/2010 και μετά.

 

3. Δυνατότητα μεταφοράς ζημίας από ελευθέριο επάγγελμα, για εισοδήματα που αποκτώνται από 1-1-2010 και μετά. Προβλέπεται η δυνατότητα μεταφοράς της ζημιάς από ελευθέριο επάγγελμα που προκύπτει από επαρκή και ακριβή βιβλία , το οποίο μπορεί να μεταφερθεί για να συμψηφισθεί διαδοχικά στα πέντε επόμενα οικονομικά έτη.

Σύμφωνα με το άρθρο 7 παρ. 1β του ν. 3842/2010 προστίθεται νέο εδάφιο στο τέλος του άρθρου 4 παρ. 3 ΚΦΕ, ως εξής: «Οι διατάξεις των δυο προηγούμενων εδαφίων εφαρμόζονται και για το αρνητικό στοιχείο (ζημία) του εισοδήματος από ελευθέρια επαγγέλματα».

 

4. Αλλαγή στον τρόπο υπολογισμού των δαπανών αυτοκινήτου. Καταργείται ο περιορισμός που ίσχυε με βάση το άρθρο 49 παρ. 2 εδ. Β’ ΚΦΕ, σύμφωνα με τον οποίο οι δαπάνες αυτοκινήτου εκπίπτουν κατά ποσοστό 25% και μέχρι 3% του δηλωθέντος ακαθαρίστου εισοδήματος από υπηρεσίες ελευθερίων επαγγελμάτων. Για τον προσδιορισμό της εκπιπτόμενης δαπάνης ισχύουν πλέον οι διατάξεις του άρθρου 31 παρ. 1 ΚΦΕ, σύμφωνα με τις οποίες οι δαπάνες αυτοκινήτου ΙΧ με κυλινδρισμό  κινητήρα μέχρι 1600 κ.ε. εκπίπτουν μέχρι 70% ενώ για αυτοκίνητα μεγαλύτερου κυβισμού εκπίπτει ποσό μέχρι 35%.

Σύμφωνα με το άρθρο 7 παρ. 6 του ν. 3842/2010 οι διατάξεις του δεύτερου εδαφίου της παρ. 2 του άρθρου 49 του ΚΦΕ καταργούνται. Με την εγκύκλιο Πολ. 1135/4 Οκτωβρίου 2010 διευκρινίστηκε ότι μετά την κατάργηση αυτή ισχύουν και για τους ελεύθερους επαγγελματίες όσα αναφέρονται στην περίπτωση β΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 31  του ΚΦΕ για τις επιχειρήσεις.      

 

5. Αλλαγή στο χρόνο κτήσης του εισοδήματος από ελευθέριο επάγγελμα. Ως χρόνος κτήσης πλέον δεν θεωρείται ο χρόνος είσπραξης της αμοιβής αλλά ο χρόνος κατά τον οποίο παρασχέθηκαν οι υπηρεσίες από τον ελεύθερο επαγγελματία. Διευκρινίζεται ότι όταν πρόκειται για παροχή υπηρεσιών διαρκείας, χρόνος κτήσης του εισοδήματος θεωρείται ο χρόνος που καθίσταται απαιτητό μέρος κάθε επιμέρους τμήμα της αμοιβής για το μέρος αυτό και την υπηρεσία που παρασχέθηκε. Κατ’ εξαίρεση όμως παραμένει  ως χρόνος κτήσης ο χρόνος είσπραξης της αμοιβής για τους ελεύθερους επαγγελματίες που αποκτούν εισόδημα από παροχή υπηρεσιών στο Δημόσιο και τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου.

Σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ. 9 του ν. 3842/2010 τα τέσσερα πρώτα εδάφια της (νέας) παραγράφου 7, όπως αναριθμείται με την παράγραφο 4 του άρθρου 9 του ν. 3842/2010, αντικαθίστανται ως εξής: «Χρόνος κτήσης του εισοδήματος από υπηρεσίες ελευθερίου επαγγέλματος θεωρείται ο χρόνος κατά τον οποίο παρασχέθηκαν οι υπηρεσίες από τον ελεύθερο επαγγελματία. Όταν πρόκειται για παροχή υπηρεσιών διαρκείας, χρόνος κτήσης του εισοδήματος θεωρείται ο χρόνος που καθίσταται απαιτητό κάθε επιμέρους τμήμα της αμοιβής για το μέρος αυτό και την υπηρεσία που παρασχέθηκε. Κατ’ εξαίρεση για τους ελεύθερους επαγγελματίες που αποκτούν εισόδημα από παροχή υπηρεσιών στο Δημόσιο και τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, χρόνος κτήσης του εισοδήματος θεωρείται ο χρόνος είσπραξής του.»  

 

6. Αλλαγή στην παρακράτηση φόρου 20% στο εισόδημα από ελευθέριο επάγγελμα. Από 1-1-2011 η παρακράτηση του φόρου 20% που διενεργείται στις αμοιβές των ελευθερίων επαγγελματιών θα γίνεται στο καθαρό ποσό (χωρίς το ΦΠΑ) των συναλλαγών οι οποίες υπερβαίνουν τα 300 ευρώ. 

Σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ. 11 του ν. 3842/2010 στο τέλος του πρώτου εδαφίου της παραγράφου 1 του άρθρου 58 ΚΦΕ προστίθενται οι λέξεις «εφόσον η συναλλαγή υπερβαίνει τα 300 ευρώ». Με την Πολ. 1054/10-5-2010 διευκρινίστηκε ότι με τις διατάξεις της παραγράφου 11 του άρθρου 6 του ν.3842/2010, η παρακράτηση του φόρου με συντελεστή είκοσι τοις εκατό (20%) στο  ακαθάριστο εισόδημα από ελευθέρια επαγγέλματα, θα γίνεται στο καθαρό ποσό (χωρίς το Φ.Π.Α.) των συναλλαγών οι οποίες υπερβαίνουν τα τριακόσια  (300) ευρώ. Οι παραπάνω διατάξεις, που αφορούν το όριο των 300 ευρώ ισχύουν για συναλλαγές που γίνονται από την 1-1-2011 και μετά.    

                         

7. Επέκταση της υποχρέωση υποβολής οριστικής δήλωσης απόδοσης ΦΜΥ και στις περιπτώσεις παρακράτησης φόρου επί των αμοιβών από ελευθέρια επαγγέλματα.

Όλοι όσοι παρακρατούν φόρο επί των αμοιβών από ελευθέρια επαγγέλματα υποχρεούνται πλέον  να υποβάλουν μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του Απριλίου κάθε έτους στη ΔΟΥ της έδρας τους οριστική δήλωση η οποία περιλαμβάνει το ονοματεπώνυμο και τη διεύθυνση της έδρας (ή της κατοικίας) κάθε δικαιούχου (κατά περίπτωση), τον ΑΦΜ, το ποσό των αμοιβών από ελευθέρια επαγγέλματα και το ποσό του φόρου που παρακρατήθηκε (άρθρο 7 παρ. 5 – τροποποιεί το άρθρο 59 πα. 3 ΚΦΕ).  Η υποβολή των οριστικών αυτών δηλώσεων θα γίνεται ηλεκτρονικά μέσω διαδικτύου. Η υποχρέωση υποβολής αρχίζει από το οικονομικό έτος 2011 και μετά, καταλαμβάνει δηλαδή αμοιβές που έχουν καταβληθεί μέσα στο 2010.     

 

8. Υποβολή συγκεντρωτικών καταστάσεων πελατών-προμηθευτών. Στις καταστάσεις αυτές, οι οποίες υποβάλλονται πλέον ως την 25^η Ιουνίου κάθε έτους, συμπεριλαμβάνονται μόνο οι συναλλαγές η κάθε μία από τις οποίες υπερβαίνει τα 300 ευρώ (προ ΦΠΑ).

Σύμφωνα με το άρθρο 19 παρ. 26 του ν. 3842/2010 στην παράγραφο 1 του άρθρου 20 του ΚΒΣ η φράση «μέχρι την τριακοστή (30^η)Σεπτεμβρίου» αντικαθίσταται σε «μέχρι την εικοστή πέμπτη (25^η) Ιουνίου» και στην περίπτωση α’ της ίδιας παραγράφου προστίθεται νέο εδάφιο ως ακολούθως: «Εξαιρετικά, δεν συμπεριλαμβάνονται στις καταστάσεις αυτές συναλλαγές, εφόσον η αξία ενός εκάστου στοιχείου που έχει εκδοθεί για αυτές δεν υπερβαίνει τα τριακόσια (300) ευρώ».

 

9. Αλλαγή στο χρόνο έκδοσης των στοιχείων των ελευθέρων επαγγελματιών. Με τις νέες διατάξεις ο χρόνος έκδοσης της ΑΠΥ των ελευθέρων επαγγελματιών εναρμονίζεται με το χρόνο έκδοσης των τιμολογίων που εκδίδονται από τις εμπορικές επιχειρήσεις και πλέον οι ΑΠΥ των μηχανικών πρέπει να εκδίδονται με την ολοκλήρωση της παροχής. Όταν η παροχή υπηρεσίας διαρκεί, εκδίδεται τιμολόγιο κατά το χρόνο που καθίσταται απαιτητό μέρος της αμοιβής, για το μέρος αυτό και την υπηρεσία που παρασχέθηκε. Πάντως, το τιμολόγιο δεν μπορεί να εκδοθεί πέραν της διαχειριστικής περιόδου που παρασχέθηκε η υπηρεσία. Στην περίπτωση εκτέλεσης τεχνικών έργων ή εγκαταστάσεων, το τιμολόγιο εκδίδεται μέσα σε ένα (1) μήνα από την προσωρινή επιμέτρηση και πόντους μέσα στην ίδια φορολογική περίοδο που πραγματοποιήθηκε η επιμέτρηση. Κατ’ εξαίρεση χρόνος έκδοσης της ΑΠΥ παραμένει ο χρόνος είσπραξης όταν η υπηρεσία παρέχεται προς το Δημόσιο ή ΝΠΔΔ.

Σύμφωνα με το άρθρο 19 παρ. 22 του ν. 3842/2010 το τέταρτο εδάφιο της παραγράφου 3 του άρθρου 13 του ΚΒΣ αντικαθίσταται ως εξής: « Σε περίπτωση παροχής υπηρεσιών η απόδειξη εκδίδεται στο χρόνο που ορίζεται από τις διατάξεις των παραγράφων 14 και 15 του άρθρου 12 για το τιμολόγιο, με εξαίρεση την περίπτωση παροχής υπηρεσιών από τους ασκούντες ελευθέριο επάγγελμα προς το Δημόσιο και τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, όπου η απόδειξη εκδίδεται με κάθε επαγγελματική του είσπραξη, καθώς και την περίπτωση παροχής υπηρεσιών θεάματος ή μεταφοράς προσώπων όπου τα εισιτήρια εκδίδονται το αργότερο κατά το χρόνο έναρξης του θεάματος ή της μεταφοράς».    

 

10. Απόδειξη συναλλαγής από το λήπτη φορολογικού στοιχείου που αφορά αγορά αγαθών ή λήψη υπηρεσιών αξίας 3.000 ευρώ και άνω μόνο εφόσον η εξόφληση (τμηματική ή ολική) γίνεται μέσω τραπεζικού λογαριασμού ή επιταγής εκδόσεως του λήπτη του στοιχείου.

Με τις διατάξεις του άρθρου 19 παράγραφος 25 περίπτωση α του ν. 3842/2010 αντικαταστάθηκε το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 2 του άρθρου 18 του ΚΒΣ όπως αναφέρεται παραπάνω. Η αλλαγή έχει ισχύ ήδη από 1^ης Ιουλίου 2010.  Παλαιότερα το όριο για εξόφληση μέσω τράπεζας ή δίγραμμης επιταγής ήταν 15.000 ανά συναλλαγή. Προσοχή: σε περίπτωση που για την εξόφληση γίνεται εκχώρηση επιταγών τρίτων εκδίδεται άμεσα λογιστική απόδειξη εκχώρησης αξιογράφων στην οποία αναγράφονται τα στοιχεία των εκχωρούμενων επιταγών. 

 

11. Φορολογικά στοιχεία αξίας ή λοιπά έγγραφα που εκδίδονται ή συντάσσονται αντί φορολογικών στοιχείων συνολικής αξίας (δηλαδή συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ) άνω των 3.000 ευρώ όταν αφορούν συναλλαγές μεταξύ επιτηδευματιών ή 1500 ευρώ όταν αφορούν συναλλαγές επιτηδευματιών με ιδιώτες, εξοφλούνται υποχρεωτικά μέσω τραπεζικού συστήματος (κατάθεση σε λογαριασμό, πιστωτική κάρτα, επιταγή).

Με τις διατάξεις του άρθρου 20 του ν. 3842/2010 εισάγονται νέες ρυθμίσεις οι οποίες έχουν ως σκοπό τη διασφάλιση και τον έλεγχο των συναλλαγών. Για το σκοπό αυτό, με το ίδιες διατάξεις προβλέπεται ότι το τραπεζικό απόρρητο δεν ισχύει για τις κινήσεις των επαγγελματικών λογαριασμών των επιτηδευματιών. Οι διατάξεις αυτές προβλεπόταν από το νόμο ότι ισχύουν από 1-1-2011 και μετά. Με την εγκύκλιο Πολ.1027/9-2-2011 ορίζεται ότι για το 2011 οι συναλλαγές με ιδιώτες που εξοφλούνται υποχρεωτικά μέσω τραπεζικού συστήματος (δηλαδή όχι με μετρητά) είναι αυτές που ξεπερνούν το όριο των 3.000 ευρώ συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ. Το όριο αυτό διαμορφώνεται στα 1.500 ευρώ (συμπ. ΦΠΑ) ανά συναλλαγή από 1-1-2012 και μετά. Προκαταβολές ή τμηματικές καταβολές εμπίπτουν στο καθεστώς [που ορίζεται από τις σχετικές διατάξεις και κρίνεται βάσει του ΣΥΝΟΛΙΚΟΥ ύψους της συναλλαγής. Η ισχύς των ρυθμίσεων αυτών ξεκινά από 1^ης Απριλίου 2011.

 

12. Το βάρος της απόδειξης της συναλλαγής φέρει και ο λήπτης του φορολογικού στοιχείου κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 18 παρ. 9 του ΚΒΣ. Ο λήπτης οφείλει πλέον να επιβεβαιώνει από ηλεκτρονική βάση δεδομένων της Γ.Γ.Π.Σ του Υπουργείου Οικονομικών την ακρίβεια των στοιχείων καθώς και τη φορολογική συνέπεια του αντισυμβαλλομένου εκδότη για φορολογικά στοιχεία συνολικής αξίας άνω των 3.000 ευρώ.  

Οι υποχρεώσεις που θεσπίζονται με το άρθρο 20 παρ. 4 του ν. 3842/2010 έχουν εφαρμογή από 1-1-2011 και μετά.

 

13.  Κίνητρα για ανάπτυξη νεανικής επιχειρηματικότητας. Απαλλάσσονται από το φόρο εισοδήματος τα κέρδη από την άσκηση εμπορικής επιχείρησης ή ελευθερίου επαγγέλματος μέχρι 30.000 ευρώ όσων υποβάλλουν δήλωση έναρξης εργασιών για πρώτη φορά, για το έτος της έναρξης και για τα δυο επόμενα έτη εφόσον ο φορέας της επιχείρησης κατά την έναρξη δεν έχει συμπληρώσει το 35^ο έτος ηλικίας. Ανάλογα και για τις ΟΕ στις οποίες συμμετέχουν αποκλειστικά άτομα ως 35 ετών.

Το κίνητρο θεσπίστηκε με το άρθρο 69 του ν. 3842/2010. Οι διατάξεις ισχύουν για εισοδήματα που αποκτώνται από 1-1-2010 και μετά.

Με την Πολ. 1135/2010 διευκρινίστηκε ότι:

«Τα  παραπάνω αφορούν ατομικές επιχειρήσεις που κάνουν έναρξη εργασιών από 1/1/2010 και μετά ή ομόρρυθμες εταιρίες που συστήνονται από 1/1/2010 και μετά, δεδομένου ότι από την εισηγητική του νόμου, το κίνητρο αναφέρεται στην ίδρυση νέων επιχειρήσεων».  

 

14.   Κίνητρα για τη διατήρηση θέσεων εργασίας. Προβλέπεται μείωση κατά ποσοστό 20% των καθαρών κερδών των ατομικών επιχειρήσεων και των καθαρών εισοδημάτων των φυσικών προσώπων που ασκούν ελευθέριο επάγγελμα, προκειμένου να διατηρήσουν το προσωπικό τους όταν ο κύκλος εργασιών τους μειώνεται για δυο συνεχόμενες διαχειριστικές περιόδους. 

Τα κίνητρα θεσπίστηκαν με το άρθρο 73 του ν. 3842/2010. Για την εφαρμογή του άρθρου αυτού εκδόθηκε σχετική ΥΑ, η οποία κοινοποιήθηκε με την πολ. 1088/2010. Σημειώνεται ότι για ατομικές επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα που ασκούν ελευθέριο επάγγελμα, όταν το φυσικό πρόσωπο έχει και εισοδήματα από άλλη πηγή, η προβλεπόμενη μείωση εφαρμόζεται μόνο στο εισόδημα από εμπορικές - γεωργικές επιχειρήσεις ή από ελευθέριο επάγγελμα. Για τα ΝΟΜΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ (π.χ. ΟΕ) προβλέπεται μείωση του συντελεστή φορολογίας κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες. Προκειμένου για προσωπικές εταιρείες και κοινωνίες, η μείωση του συντελεστή φορολογίας εισοδήματος δεν καταλαμβάνει την επιχειρηματική αμοιβή. Η μείωση ζητείται με την υποβολή σχετικής δήλωσης και στοιχείων μερί απασχολούμενου προσωπικού κατά το χρόνο υποβολής της φορολογικής δήλωσης.

 

15. Αυτοέλεγχος

Οι διατάξεις περί αυτοπεραίωσης του Ν.3296/2004  τροποποιήθηκαν με τις διατάξεις του άρθρου 79 ν. 3842/2010 και πλέον προβλέπεται ο αυτοέλεγχος των φορολογικών δηλώσεων. Διευκρινίσεις δόθηκαν με την εγκύκλιο Πολ. 1191/17-12-2010. Για τον αυτοέλεγχο προβλέπεται σε γενικές γραμμές η ακόλουθη διαδικασία:

(i) Εξεύρεση των ακαθαρίστων εσόδων αυτοελέγχου με την εφαρμογή συντελεστή επί των δαπανών των βιβλίων. Ο συντελεστής αυτός είναι κάθε φορά ο συντελεστής που προκύπτει από τη φόρμουλα:

100/(100-ΜΣΚΚ)

όπου ΜΣΚΚ ο μοναδικός συντελεστής καθαρού κέρδους που προβλέπεται από τους σχετικούς πίνακες του Υπουργείου Οικονομικών. Για τους Μηχανικούς εφαρμογή έχουν οι συντελεστές ανά κατηγορία μελέτης, όπως αυτοί προβλέπονται στο άρθρο 49 παρ. 5 ΚΦΕ.

(ii) Σύγκριση των ακαθαρίστων εσόδων αυτοελέγχου με τα ακαθάριστα έσοδα που προκύπτουν από τα βιβλία και λαμβάνεται υπόψη το μεγαλύτερο των δυο ποσών.

(iii) Επί του ποσού των ακαθαρίστων εσόδων (λογιστικών ή αυτοελέγχου) εφαρμόζεται ο οικείος ΜΣΚΚ και εξευρίσκονται τα καθαρά κέρδη αυτοελέγχου.

(iv) Σύγκριση των καθαρών κερδών αυτοελέγχου με τα καθαρά κέρδη που προκύπτουν από τα βιβλία (λογιστικά) και φορολόγηση με βάση το μεγαλύτερο από τα δυο ποσά.

(v) Επί μεγαλύτερων ακαθαρίστων εσόδων αυτοελέγχου εφαρμόζεται προσαύξηση λόγω του αυτοελέγχου και στο ΦΠΑ (με την υποβολή δήλωσης βάσει των ακαθαρίστων εσόδων αυτοελέγχου).

Για τον αυτοέλεγχο συμπληρώνεται ο Πίνακας Ι του Ε3.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Με την εγκύκλιο ΠΟΛ. 1008/19-1-2011 προβλέπεται ΥΠΟΧΕΩΤΙΚΗ υπογραφή των φορολογικών δηλώσεων από λογιστή όσων επιτηδευματιών υπάγονται στις διατάξεις του αυτοελέγχου των άρθρων 13-17 του ν. 3296/2004, όπως ισχύουν, ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΩΣ του ύψους των ακαθαρίστων εσόδων τους.  

 

Στη συνέχεια παρατίθενται δυο παραδείγματα για την καλύτερη κατανόηση της λειτουργίας του αυτοελέγχου σε περίπτωση μηχανικού:

 

Παράδειγμα 1^ο

Μηχανικός με ακαθάριστα έσοδα από αρχιτεκτονικές και κτιριακές μελέτες  50.000 € και δαπάνες 20.000 € έχει λογιστικά κέρδη 30.000 €:

Αυτοέλεγχος:

Ακαθάριστα έσοδα αυτοελέγχου: ΕΞΟΔΑ Χ 100 / (100-ΜΣΚΚ)

20.000 Χ 100 / (100-38) = 32.258 €. Τα ακαθάριστα έσοδα που προκύπτουν από τα βιβλία είναι 50.000 €,, λαμβάνεται υπόψη το μεγαλύτερο.

Καθαρά κέρδη αυτοελέγχου: ΑΚΑΘΑΡΙΣΤΑ ΕΣΟΔΑ Χ ΣΚΚ, δηλαδή: 50.000 € Χ 38% = 19.000 €

Λαμβάνεται υπόψη και φορολογείται το μεγαλύτερο ποσό καθαρών κερδών, στην περίπτωσή μας το ΛΟΓΙΣΤΙΚΟ.

Συμπληρώνεται ο πίνακας Ι (10) του Ε3.

 

Παράδειγμα 2^ο

Μηχανικός με ακαθάριστα έσοδα από αρχιτεκτονικές και κτιριακές μελέτες  50.000 € και δαπάνες 35.000 € έχει λογιστικά κέρδη 15.000 €:

-          Αυτοέλεγχος:

Ακαθάριστα έσοδα αυτοελέγχου: ΕΞΟΔΑ Χ 100 / (100-ΜΣΚΚ)

35.000 Χ 100 / (100-38) = 56.452 €. Τα ακαθάριστα έσοδα που προκύπτουν από τα βιβλία είναι 50.000 €, άρα για να υπαχθεί ο μηχανικός στον αυτοέλεγχο πρέπει να δηλώσει ως ακαθάριστα έσοδα τα τεκμαρτά (56.452 €).

Καθαρά κέρδη αυτοελέγχου: ΑΚΑΘΑΡΙΣΤΑ ΕΣΟΔΑ Χ ΣΚΚ, δηλαδή: 56.452 € Χ 38% = 21.451 €

Λαμβάνεται υπόψη και φορολογείται το μεγαλύτερο ποσό καθαρών κερδών, στην περίπτωσή μας το ΕΞΩΛΟΓΙΣΤΙΚΟ (21.451 €).

Συμπληρώνεται ο Πίνακας Ι του Ε3.

Πρέπει να υποβληθεί και Ειδικό σημείωμα αυτοελέγχου ΦΠΑ: για να καταβληθεί ο επιπλέον ΦΠΑ που προκύπτει βάσει των ΑΚΑΘΑΡΙΣΤΩΝ εσόδων του αυτοελέγχου.  

 

16. Τρόπος φορολόγησης προσωπικών εταιρειών (ΟΕ, ΕΕ)

Οι αλλαγές στον τρόπο φορολόγησης των κερδών ΟΕ και ΕΕ προβλέπονται στο άρθρο 6 του Ν. 3842/2010. Για τις νέες διατάξεις δόθηκαν διευκρινίσεις με την Πολ. 1135/2010. Η ισχύς των διατάξεων αυτών αρχίζει από χρήση (εισοδήματα) 2010 και μετά.

Συνοπτικά το νέο καθεστώς έχει ως εξής:

Α) Το 50% των κερδών φορολογούνται στο επίπεδο του Ν.Π με ΕΞΑΝΤΛΗΣΗ φορολογικής υποχρέωσης (για το ποσοστό αυτό και για όλα τα πρόσωπα που συμμετέχουν στο νομικό πρόσωπο)

Β) Το άλλο 50% φορολογείται ως επιχειρηματική αμοιβή (εισόδημα από εμπορικές επιχειρήσεις) στο όνομα (μέχρι 3) φυσικών προσώπων ομόρρυθμων εταίρων (ΣΤΗΝ ΚΛΙΜΑΚΑ, max 45% για πάνω από 100.000 €)

Το 50% των κερδών Α φορολογείται με δυο συντελεστές: με 20% για το ποσοστό που αναλογεί σε ομόρρυθμους εταίρους ΦΠ και με 25% αυτό που αναλογεί σε ετερόρρυθμους εταίρους και ΝΠ.

Παρατίθενται δυο παραδείγματα για την καλύτερη κατανόηση:

Παράδειγμα 1ο

ΟΕ με 2 μέλη ΦΠ (50% έκαστος) και  κέρδη 100.000 €

Επιχειρηματική αμοιβή: 100.000 Χ 50% Χ 50% = 25.000 € εισόδημα έκαστος

Φορολόγηση Επιχειρηματικής Αμοιβής (κλίμακα ΦΠ – ως 26%): φόρος 2.940 € έκαστος

Φορολόγηση κερδών στο επίπεδο της ΟΕ: επειδή συμμετέχουν μόνο ΦΠ το σύνολο του 50% των κερδών (= 50.000 € κέρδη) φορολογείται με 20%, ήτοι: φόρος 10.000 €.

ΣΥΝΟΛΟ Φόρου στα κέρδη (δηλαδή φόρος που πλήρωσε το ΝΠ και φόρος που πλήρωσαν τα ΦΠ μέλη): 2.940 + 2.940 + 10.000 = 15.880 € (πραγματικός φορολογικός συντελεστής 15,88%)

Παράδειγμα 2^ο

ΟΕ με 2 μέλη, 1 ΦΠ με 40% και 1 ΝΠ  με 60% και  κέρδη 100.000 € ή

(ΕΕ με 2 μέλη, 1 Ομόρρυθμο ΦΠ και 1 ετερόρρυθμο ΦΠ)

Επιχειρηματική αμοιβή για το ΦΠ: 100.000 Χ 50% Χ 40% = 20.000 € εισόδημα για το ΦΠ

Φορολόγηση Επιχειρηματικής Αμοιβής (κλίμακα ΦΠ – 24%): φόρος 1.680 € για το ΦΠ

Φορολόγηση κερδών στο επίπεδο της ΟΕ:

-          Κέρδη που αναλογούν στο ΦΠ: 100.000 Χ40% = 40.000 € ΜΕΙΟΝ 20.000 € επιχειρηματική αμοιβή = 20.000 Χ 20% = 4.000 € φόρος στο επίπεδο της ΟΕ

-          Κέρδη που αναλογούν στο ΝΠ: 100.000 € Χ 60% = 60.000 € Χ 25% = 15.000 € φόρος στο επίπεδο της ΟΕ

ΣΥΝΟΛΟ Φόρου (ΝΠ + ΦΠ): 1.680 + 4.000 + 15.000 = 20.680 € (πραγματικός φορολογικός συντελεστής κερδών ΟΕ 20,68%) 

 

Λογιστικός προσδιορισμός του καθαρού εισοδήματος των Μηχανικών Ελευθέρων Επαγγελματιών

Εκπιπτόμενες και μη εκπιπτόμενες δαπάνες

 

Το καθαρό εισόδημα των επιχειρήσεων που τηρούν επαρκή και ακριβή βιβλία και στοιχεία δεύτερης και τρίτης κατηγορίας του Κ.Β.Σ. εξευρίσκεται λογιστικώς με έκπτωση από τα ακαθάριστα έσοδα των ακόλουθων εξόδων που προβλέπονται στο άρθρο 31 ΚΦΕ, με την επιφύλαξη των διατάξεων των άρθρων 51Α και 51Β ΚΦΕ σχετικά με τις πληρωμές προς φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες κρατών μη συνεργάσιμων στο φορολογικό τομέα ή κρατών με προνομιακό φορολογικό καθεστώς.

Οι κατηγορίες δαπανών που προβλέπονται στο άρθρο 31 ΚΦΕ (ν. 2238/1994, όπως ισχύει) είναι οι παρακάτω (με μικρότερα πλάγια στοιχεία αναφέρονται οι κατηγορίες δαπανών που για λόγους πληρότητας περιλαμβάνονται στο παρόν σημείωμα αλλά δεν αφορούν άμεσα τους μηχανικούς).

 

1.  ΕΚΠΙΠΤΟΜΕΝΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ

 

α) Τα γενικά έξοδα διαχείρισης στα οποία περιλαμβάνονται, με την επιφύλαξη της παραγράφου 18 του άρθρου 31 ΚΦΕ:

 

 αα) Τα έξοδα μισθοδοσίας και αμοιβής του προσωπικού, εφόσον έχουν καταβληθεί ή βεβαιωθεί οι ασφαλιστικές εισφορές υπέρ του Ι.Κ.Α. ή άλλου ασφαλιστικού οργανισμού, εκτός αν από την κείμενη νομοθεσία προβλέπεται μερική ή ολική απαλλαγή από την υποχρέωση για την καταβολή εισφορών.

Οι δαπάνες μισθοδοσίας δεν αναγνωρίζονται προς έκπτωση αν δεν έχουν εξοφληθεί μέσω επαγγελματικών τραπεζικών λογαριασμών ή επιταγών που εξοφλούνται μέσω των ίδιων λογαριασμών.

"Επίσης, οι μισθοί και οι κάθε είδους απολαβές των εταίρων των εταιριών περιορισμένης ευθύνης, εφόσον τα πρόσωπα αυτά για τις υπηρεσίες που παρέχουν στις εταιρίες έχουν ασφαλιστεί σε οποιονδήποτε ασφαλιστικό οργανισμό ή ταμείο.

Από τα ακαθάριστα έσοδα των υποχρέων της παραγράφου 4 του άρθρου 2 δεν εκπίπτουν οι μισθοί και οι κάθε είδους απολαβές των εταίρων ή μελών τους.

 

ββ) Το τεκμαρτό ενοίκιο των ακινήτων που ανήκουν στον επιχειρηματία και χρησιμοποιούνται από την επιχείρηση, εφόσον αυτό υπολογίστηκε στο εισόδημα από ακίνητα.

 

γγ) Τα ποσά που καταβάλλονται λόγω δωρεάς στο Δημόσιο, τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης, τα ημεδαπά ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, τα κρατικά και δημοτικά νοσηλευτικά ιδρύματα και τα νοσοκομεία που είναι νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου και επιχορηγούνται από τον Κρατικό Προϋπολογισμό, καθώς και το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων.

Τα χρηματικά ποσά (ως 10% του καθαρού εισοδήματος) που καταβάλλονται λόγω δωρεάς προς τα κοινωφελή ιδρύματα, τα σωματεία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που παρέχουν υπηρεσίες εκπαίδευσης και χορηγούν υποτροφίες, τους ιερούς ναούς, τις ιερές μονές του Αγίου Όρους, το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, τα Πατριαρχεία Αλεξανδρείας και Ιεροσολύμων, την Ιερά Μονή Σινά, την Ορθόδοξη Εκκλησία της Αλβανίας, "τα ημεδαπά νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, τα ημεδαπά νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου που νόμιμα έχουν συσταθεί ή συνιστώνται και τα οποία  επιδιώκουν κοινωφελείς σκοπούς, τους ερευνητικούς και τεχνολογικούς φορείς που διέπονται από το Ν. 1514/1985 και του ν. 3653/2008 καθώς και τα ερευνητικά κέντρα που αποτελούν ημεδαπά νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και έχουν συσταθεί νόμιμα.

"Επίσης, τα χρηματικά ποσά που καταβάλλονται μέχρι το ποσοστό δέκα τοις εκατό (10%) του συνολικού καθαρού εισοδήματος ή των κερδών που προκύπτουν από ισολογισμούς, λόγω χορηγίας προς τα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα ημεδαπά νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου που νόμιμα υπάρχουν ή συνιστώνται, εφόσον επιδιώκουν σκοπούς πολιτιστικούς."

Τα χρηματικά ποσά αυτών των δωρεών και χορηγιών δεν πρέπει να έχουν εκπέσει με βάση άλλη διάταξη του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος και εφόσον υπερβαίνουν τα 290 ευρώ λαμβάνονται υπόψη εφόσον έχουν κατατεθεί στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων ή σε τραπεζικό λογαριασμό του δικαιούχου.

 

"δδ) Τα ασφάλιστρα που καταβάλλουν οι επιχειρήσεις για ομαδική ασφάλιση ζωής του εργατοϋπαλληλικού προσωπικού τους, στην έννοια της οποίας συμπεριλαμβάνεται και η χορήγηση εφάπαξ ποσού ή περιοδικά καταβαλλόμενης παροχής σε χρήμα μετά το χρόνο της πρόωρης ή κανονικής συνταξιοδότησης του ανωτέρω προσωπικού, καθώς και η κάλυψη θανάτου ή κατά κινδύνων τυχαίων συμβεβηκότων. Το ποσό της έκπτωσης αυτής δεν μπορεί να υπερβεί για καθέναν από τους ασφαλιζόμενους τα χίλια πεντακόσια (1.500) ευρώ.

 

β) Οι δαπάνες για τη συντήρηση και επισκευή των επαγγελματικών γενικά εγκαταστάσεων, μηχανημάτων και αυτοκινήτων οχημάτων.

 

Ειδικά για επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης με κυλινδρισμό μέχρι χίλια εξακόσια (1.600) κυβικά εκατοστά, εκπίπτουν οι δαπάνες συντήρησης, επισκευής, κυκλοφορίας και αποσβέσεων και τα μισθώματα που καταβάλλονται σε εταιρεία χρηματοδοτικής μίσθωσης ή οποιονδήποτε τρίτο, σε ποσοστό εβδομήντα τοις εκατό (70%) του ύψους αυτών, εφόσον τα αυτοκίνητα αυτά χρησιμοποιούνται για τις ανάγκες της επιχείρησης. Για αυτοκίνητα μεγαλύτερου κυβισμού εκπίπτει, με τις ίδιες προϋποθέσεις, ποσοστό τριάντα πέντε τοις εκατό (35%) των πιο πάνω δαπανών.

 

γ) Η αξία των πρώτων και βοηθητικών υλών που χρησιμοποιήθηκαν, καθώς και των άλλων εμπορεύσιμων αγαθών, στην οποία περιλαμβάνονται και οι ειδικές  δαπάνες επεξεργασίας, αποθήκευσης, μεταφοράς, ασφάλειας κ.λπ.

Οι δαπάνες της περίπτωσης αυτής δεν αναγνωρίζονται όταν καταβάλλονται ή οφείλονται σε φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα της οποίας η δραστηριότητα στη συγκεκριμένη συναλλαγή εξαντλήθηκε στην τιμολόγηση της και η παράδοση των αγαθών ή η παροχή των υπηρεσιών διενεργήθηκε από τρίτο πρόσωπο.

 

δ) Οι δεδουλευμένοι κάθε είδους τόκοι δανείων ή πιστώσεων, γενικά, της επιχείρησης. Εξαιρούνται:

 αα) οι τόκοι υπερημερίας λόγω οφειλής φόρων, τελών, εισφορών και προστίμων προς το Δημόσιο ή άλλα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, (…. κλπ εξαιρέσεις)

 

ε) Τα ποσά των κάθε είδους φόρων, τελών και δικαιωμάτων, που βαρύνουν την επιχείρηση.

Ως χρόνος έκπτωσης λογίζεται ο χρόνος της καταβολής αυτών υπέρ του Δημοσίου ή τρίτων.

Δεν εκπίπτουν οι τυχόν καταβαλλόμενοι από την επιχείρηση κάθε είδους φόροι που  βαρύνουν τρίτους, με εξαίρεση τον ειδικό φόρο τραπεζικών εργασιών που επιβάλλεται επί  των πάσης φύσεως ωφελειών από μετοχικού τίτλους.

 

στ) Τα ποσά των αποσβέσεων για την κάλυψη της φθοράς των κάθε είδους εγκαταστάσεων ή μηχανημάτων ή φθαρτών υλικών, συναφών με τη λειτουργία της επιχείρησης και γενικά κάθε κινητής ή ακίνητης περιουσίας της επιχείρησης, εφόσον αυτές έγιναν με οριστικές εγγραφές, σύμφωνα με τους ειδικούς όρους που ορίζονται για κάθε επιχείρηση.

Οι αποσβέσεις προβλέπονται στο Π.Δ. 299/2003 Περί καθορισμού κατώτερων και ανώτερων συντελεστών απόσβεσης.

Ενδεικτικά:

-       Είδη εξοπλισμού γενικά (έπιπλα και σκεύη κλπ.) δεκαπέντε τοις εκατό (15%) ο  κατώτερος και είκοσι τοις εκατό (20%) ο ανώτερος συντελεστής απόσβεσης

-       είδη εξοπλισμού γραφείου, δηλαδή αριθμομηχανές, λογιστικές μηχανές, φωτοαντιγραφικά και φωτοτυπικά μηχανήματα, γραφομηχανές, μαγνητόφωνα, προβολείς διαφανειών, τηλεφωνικά κέντρα, τηλεφωνικές συσκευές, συσκευές ΤΕLΕΧ, FΑΧ, καθώς και τα επιστημονικά όργανα και τις συσκευές εργαστηρίου χημείου, ο κατώτερος και ο ανώτερος συντελεστής απόσβεσης ορίζονται σε δεκαπέντε τοις εκατό (15%) και είκοσι τοις εκατό (20%) αντίστοιχα.

-       Για τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές και τα ηλεκτρονικά συγκροτήματα, γενικώς, ο κατώτερος και ο ανώτερος συντελεστής απόσβεσης ορίζονται σε εικοσιτέσσερα τοις εκατό (24%) και τριάντα τοις εκατό (30%) αντίστοιχα

-       Για το λογισμικού (SOFTWARE) των ηλεκτρονικών υπολογιστών ο συντελεστής ορίζεται σε είκοσι τέσσερα τοις εκατό (24%) και τριάντα τοις εκατό (30%) αντίστοιχα.

-       Η απόσβεση των ηλεκτρονικών υπολογιστών και του λογισμικού (SOFTWARE) μπορεί να γίνεται και εφάπαξ κατά τη χρήση εντός της οποίας τίθενται σε λειτουργία (100% ανεξαρτήτως αξίας).

-       Για επιστημονικά περιοδικά και συγγράμματα εκατό τοις εκατό (100%).

-       Η αξία των εργαλείων και των ανταλλακτικών των μηχανημάτων που χρησιμοποιούνται από τις επιχειρήσεις και τους ελεύθερους επαγγελματίες αποσβένεται εξ’ ολοκλήρου μέσα στη χρήση κατά την οποία χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά.

Η διενέργεια των τακτικών αποσβέσεων είναι υποχρεωτική.

Πάγια στοιχεία των οποίων η αξία κτήσης του καθενός είναι μέχρι χίλια διακόσια (1.200) ευρώ, μπορούν να αποσβεσθούν εξ ολοκλήρου μέσα στη χρήση κατά την οποία αυτά χρησιμοποιήθηκαν ή τέθηκαν σε λειτουργία.

          

 ζ) Τα μαθηματικά αποθέματα των ασφαλιστικών εταιριών, καθώς και των αποθεματικών για την αποκατάσταση του ενεργητικού που, με βάση σύμβαση, θα περιέλθει μετά την πάροδο ορισμένου χρόνου στο  Δημόσιο ή σε τρίτους.                         

η) Η ζημία που πραγματοποιήθηκε από φθορά, απώλεια ή υποτίμηση κεφαλαίου.

θ) Το ποσό των προβλέψεων για απόσβεση επισφαλών απαιτήσεων.

 

ι) Τα δικαιώματα ή αποζημιώσεις που καταβάλλονται σε επιχειρήσεις και οργανισμούς για τη χρησιμοποίηση τεχνικής βοήθειας, ευρεσιτεχνιών, σημάτων σχεδίων, μυστικών βιομηχανικών μεθόδων και τύπων, πνευματικής ιδιοκτησίας και άλλων συναφών δικαιωμάτων.   

 

ια) Οι δαπάνες επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας κατά το χρόνο της πραγματοποίησής τους, με εξαίρεση ης δαπάνες που αφορούν πάγιο εξοπλισμό, οι οποίες αποσβένονται ισόποσα σε τρία (3) χρόνια. Τα κριτήρια χαρακτηρισμού των πιο πάνω δαπανών καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Βιομηχανίας, Ενέργειας και Τεχνολογίας.

 

ιβ) Τα ποσά των εξόδων πρώτης εγκατάστασης και κτήσης ακινήτων αποσβένονται, είτε εφάπαξ κατά το έτος πραγματοποίησης τους, είτε τμηματικά και ισόποσα μέσα σε μία πενταετία.

 

ιγ) Οι δαπάνες επισκευής και συντήρησης που πραγματοποιούνται σε μισθούμενα ακίνητα, κατά το χρόνο της πραγματοποίησης τους.

Τα ποσά των δαπανών για βελτιώσεις και προσθήκες σε μισθωμένα ακίνητα

εκπίπτουν  ισόποσα από τα ακαθάριστα έσοδα των χρήσεων που διαρκεί η

μίσθωση.

Σε περίπτωση κατά την οποία ο ετήσιος συντελεστής απόσβεσης που προκύπτει με τον τρόπο αυτόν είναι μικρότερος από το συντελεστή που ορίζεται από το π.δ. 299/2003 (ΦΕΚ 255 Α`) για το ίδιο πάγιο στοιχείο, όταν αυτό είναι ιδιόκτητο, εφαρμόζονται τα οριζόμενα από το προεδρικό διάταγμα".

 

ιδ) Τα ποσά των δαπανών διαφημίσεων που βαρύνουν την επιχείρηση κατά το έτος της έκδοσης του προβλεπόμενου φορολογικού στοιχεία.

Ειδικά τα ποσά των δαπανών, που υπόκεινται σε τέλος διαφημίσεων υπέρ δήμων και κοινοτήτων, δεν αναγνωρίζονται ως δαπάνη της διαφημιζόμενης επιχείρησης, αν δεν αποδεικνύεται η καταβολή του τέλους που αναλογεί με τριπλότυπο είσπραξης του οικείου δήμου ή κοινότητας.

 

ιε) Των ποσών των προβλέψεων για αποζημίωση προσωπικού λόγω εξόδου από την υπηρεσία, που σχηματίζονται στο τέλος κάθε διαχειριστικής χρήσης και καλύπτουν τις αποζημιώσεις προσωπικού λόγω συνταξιοδότησης του κατά το επόμενο έτος.

 

 ιστ) Τα μισθώματα που καταβάλλει ο μισθωτής στις εταιρείες του Ν. 1665/1986 (ΦΕΚ 194 Α΄) ή σε αλλοδαπές εταιρείες χρηματοδοτικής μίσθωσης, για την εκπλήρωση υποχρεώσεών του από συμβάσεις χρηματοδοτικής μίσθωσης. Εξαιρούνται τα μισθώματα που καταβάλλονται για ακίνητα κατά μέρος που αναλογούν στην  αξία του οικοπέδου.

 

ιζ) Οι ζημιές που προκύπτουν από συμβάσεις ή πράξεις επί παραγώγων χρηματοοικονομικών προϊόντων, οι οποίες πραγματοποιούνται για κάλυψη κινδύνων.

ιη) Τα έξοδα για διοικητική υποστήριξη, οργάνωση, αναδιοργάνωση και για υπηρεσίες γενικά που παρέχονται στην επιχείρηση από επιχειρήσεις που ανήκουν στον ίδιο ημεδαπό ή αλλοδαπό όμιλο ή και από τρίτους για σκοπούς που σχετίζονται με τα γενικότερα συμφέροντα του ομίλου. Τα έξοδα αυτά εκπίπτουν εφόσον και στο βαθμό που η πραγματοποίησή τους συμβάλλει στη δημιουργία εισοδήματος για την επιχείρηση.

 

ιθ) Τα ποσά για την αγορά ηλεκτρονικών υπολογιστών και του λογισμικού (SOFTWARE)  που παρέχονται στους υπαλλήλους της επιχείρησης για την τηλεργασία.

 

κ) Τα ποσά που καταβάλλουν εφάπαξ ή περιοδικά οι επιχειρήσεις σε άγαμα τέκνα του προσωπικού τους και μέχρι τη συμπλήρωση του εικοστού πέμπτου έτους της ηλικίας τους, λόγω θανάτου του γονέα -εργαζομένου και με την προϋπόθεση ότι αυτός επήλθε λόγω σεισμού ή άλλου λόγου ανώτερης βίας, κατά τη διάρκεια εργασίας του θανόντος και εντός των εγκαταστάσεων της επιχείρησης. Το πιο πάνω εκπιπτόμενο ποσό δεν μπορεί να υπερβαίνει, ανά ημερολογιακό έτος, τα τρεις χιλιάδες (3.000) ευρώ για κάθε δικαιούχο -τέκνο. Ειδικά, για τα ποσά που καταβάλλονται μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου 2001, ως ανώτατο όριο εκπιπτόμενης δαπάνης ορίζεται το ποσό του ενός εκατομμυρίου (1.000.000) δραχμών

λ) Οι παροχές σε είδος ή σε χρήμα που πραγματοποιούν οι επιχειρήσεις της παραγράφου 19 του άρθρου 2 του Ν. 2939/2001 (ΦΕΚ 179 Α) για τους σκοπούς του ίδιου νόμου, προς οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) ή άλλους αρμόδιους φορείς διαχείρισης αποβλήτων που αναφέρονται στην 69728/824/1996 (ΦΕΚ 358 Β) υπουργική απόφαση ή άλλες σχετικές διατάξεις, καθώς και των σχετικών με αυτές δαπανών που πραγματοποιούνται.

μ) Τα έξοδα διανυκτέρευσης σε ξενοδοχείο, αλλοδαπών πελατών, αντιπροσώπων και διευθυντικών στελεχών ημεδαπών ή αλλοδαπών επιχειρήσεων, καθώς και ειδικών επιστημόνων, που προκύπτει από τα εκδοθέντα φορολογικά στοιχεία. Λοιπά έξοδα φιλοξενίας και διανυκτέρευσης δεν αναγνωρίζονται προς έκπτωση.

 

ν) Τα ποσά που καταβάλλει η επιχείρηση για επιμόρφωση του προσωπικού της με την προϋπόθεση ότι η επιμόρφωση έχει σχέση με το αντικείμενο εργασιών της επιχείρησης ή το αντικείμενο εργασιών του προσωπικού μέσα στην επιχείρηση ή τέλος, με τη χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών ή των προγραμμάτων αυτών που χρησιμοποιούνται για τις ανάγκες της επιχείρησης.

 

 ξ) Τα ποσά που καταβάλλει η επιχείρηση για την κάλυψη του ενοικίου κατοικίας των εργαζομένων σε αυτήν, με την προϋπόθεση, ότι τα ποσά αυτά υπόκεινται σε φορολογία σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 45 (μισθωτές υπηρεσίες).

ο) Τα ποσά που καταβάλλει η επιχείρηση σε παιδικούς και βρεφονηπιακούς σταθμούς.

π) Τα χρηματικά βραβεία που καταβάλλει επιχείρηση σε εργαζομένους της λόγω των εξαιρετικών επιδόσεων που έχουν επιτύχει αποδεδειγμένα στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα που σπουδάζουν και μέχρι τρεις χιλιάδες (3.000) ευρώ για κάθε εργαζόμενο.

 

ρ) Τα ποσά που καταβάλλει η επιχείρηση για την αγορά ειδικής ενδυμασίας του προσωπικού, η οποία επιβάλλεται για λόγους υγιεινής, ασφάλειας και ομοιόμορφης εμφάνισης, ως απαραίτητη για την εκτέλεση των καθηκόντων του.

 

σ) Τα ποσά που καταβάλλει η επιχείρηση για δαπάνες ταξιδιών που πραγματοποιούν στην αλλοδαπή διευθυντικά και άλλα στελέχη της που εργάζονται σε αυτήν, καθώς και αντιπρόσωποι ή ειδικοί επιστήμονες που εκπροσωπούν την επιχείρηση στην αλλοδαπή και αφορούν έξοδα ξενοδοχείων, εισιτήρια και έξοδα διατροφής. Τα έξοδα διατροφής αναγνωρίζονται μέχρι του ποσού που αντιστοιχεί στο κόστος διαμονής.

 Οι διατάξεις της περίπτωσης αυτής ισχύουν με την προϋπόθεση ότι ο σκοπός

του ταξιδιού συνδέεται με την ασκούμενη δραστηριότητα της επιχείρησης.

 

 τ) Τα ενοίκια που καταβάλλει η επιχείρηση για τη διαμονή εργαζομένων της σε ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια ή οικίες που βρίσκονται σε διαφορετικό μέρος από τον τόπο της μόνιμης κατοικίας τους, λόγω εκτός έδρας εργασίας τους. Στην περίπτωση αυτή, η απόσταση του τόπου εργασίας και προσωρινής διαμονής πρέπει να απέχει από τη μόνιμη κατοικία του εργαζομένου εκατό (100) χιλιόμετρα και άνω και επιπλέον τα δικαιολογητικά να έχουν εκδοθεί στο όνομα της επιχείρησης.

 

υ) Του ανταποδοτικού τέλους που καταβάλει επιχείρηση λόγω της συμμετοχής της σε συλλογικό σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 2939/2001 (ΦΕΚ 179 Α`) κατά το χρόνο καταβολής.

 

φ) Των δώρων της επιχείρησης προς πελάτες, επιχειρήσεις ή μη, εφόσον φέρουν την επωνυμία της και έχει καταβληθεί το αναλογούν δημοτικό τέλος για τη συνολική αξία των δώρων αυτών. Το ποσό της δαπάνης που εκπίπτει με βάση τις διατάξεις της περίπτωσης αυτής, δεν μπορεί να υπερβαίνει τα δεκαπέντε (15) ευρώ για κάθε δώρο χωριστά.

 

χ) Των παροχών σε χρήμα ή σε είδος της επιχείρησης προς εργαζομένους της για επιβράβευση της απόδοσής τους και με την προϋπόθεση ότι έχουν καταβληθεί οι αναλογούσες ασφαλιστικές εισφορές

 

 ψ) Των ποσών που καταβάλλει η επιχείρηση για έξοδα κινητής τηλεφωνίας για λογαριασμούς που ανήκουν στην επιχείρηση και με την προϋπόθεση ότι οι λογαριασμοί αυτοί δεν θα υπερβαίνουν τον αριθμό των απασχολούμενων στην επιχείρηση υπαλλήλων αυτής. Από το συνολικό ποσό αυτής της δαπάνης ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%) αναγνωρίζεται προς έκπτωση από τα ακαθάριστα έσοδα.

 

ω) Των δαπανών οργάνωσης ενημερωτικών ημερίδων και συναντήσεων για τους εργαζομένους ή πελάτες της, εφόσον οι εκδηλώσεις πραγματοποιούνται στο νομό που εδρεύει η επιχείρηση ή σε άλλο μέρος στο οποίο λειτουργεί υποκατάστημά της.

 

1.  ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ

 

Καταβολή αποζημιώσεων αμοιβών κλπ βάσει δικαστικής απόφασης

Σύμφωνα με το άρθρο 31 παρ. 9 ΚΦΕ αποζημιώσεις, καθώς και πάσης φύσεως αμοιβές, που οφείλονται από επιχειρήσεις ή επιτηδευματίες σε οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, με βάση δικαστική ή διαιτητική απόφαση ή οποιαδήποτε αναγνώριση ή συμβιβασμό, δεν αναγνωρίζονται ως δαπάνη για τον προσδιορισμό των καθαρών κερδών, που υπάγονται στη φορολογία εισοδήματος του οφειλέτη, εάν μέσα σε ένα μήνα από τη λήξη της διαχειριστικής περιόδου εντός της οποίας πραγματοποιείται η καταβολή ή η πίστωση αυτών, δεν υποβληθεί στην αρμόδια δημόσια οικονομική υπηρεσία φορολογίας του δικαιούχου αντίγραφο της απόφασης ή του εγγράφου και θεωρηθεί από αυτή, η απόφαση ή το έγγραφο, βάσει του οποίου καταβάλλεται ή πιστώνεται η αποζημίωση ή η αμοιβή στον δικαιούχο.

Εξαιρούνται: αποζημιώσεις που καταβάλλονται ή πιστώνονται από ασφαλιστικές εταιρίες.

 

Έκπτωση αμοιβής λογιστή 

Σύμφωνα με το άρθρο 31 παρ. 11 ΚΦΕ στην περίπτωση που η επιχείρηση απασχολεί λογιστή και η δήλωση φόρου εισοδήματος δεν υπογράφεται από αυτόν, οι αποδοχές αυτού δεν αναγνωρίζονται για έκπτωση από τα ακαθάριστα έσοδα της επιχείρησης και επιβάλλεται πρόστιμο σε βάρος του λογιστή μέχρι το ένα τέταρτο (1/4) των ετησίων αποδοχών του.

 

ΠΡΟΣΟΧΗ

Οι εκπτώσεις των προηγούμενων περιπτώσεων ενεργούνται με την προϋπόθεση ότι τα ποσά αυτών έχουν αναγραφεί στα βιβλία της επιχείρησης.

 

 

1.  ΔΑΠΑΝΕΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΚΠΙΠΤΟΥΝ

 

ΜΗ έκπτωση των δαπανών για αγορά αγαθών ή λήψη υπηρεσιών από εξωχώριες εταιρείες

Σύμφωνα με το άρθρο 31 παρ. 14 ΚΦΕ οι δαπάνες που πραγματοποιεί η επιχείρηση για αγορά αγαθών ή λήψη υπηρεσιών από εξωχώρια εταιρία, καθώς και τα δικαιώματα ή οι αποζημιώσεις που καταβάλλει αυτή σε εξωχώρια εταιρία για τη χρησιμοποίηση στην Ελλάδα τεχνικής βοήθειας, ευρεσιτεχνιών, σημάτων, σχεδίων, μυστικών βιομηχανικών μεθόδων και τύπων, πνευματικής ιδιοκτησίας και άλλων συναφών δικαιωμάτων, δεν εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδά της.

 

ΜΗ έκπτωση των δαπανών για ποσά που καταβάλλοντα οικειοθελώς

Σύμφωνα με το άρθρο 31 παρ. 16 ΚΦΕ τα ποσά που καταβάλλουν οι επιχειρήσεις οικειοθελώς σε εργαζομένους της ή σε τρίτους, πλην των περιπτώσεων που περιλαμβάνονται στο άρθρο αυτό, και δεν αφορούν αμοιβές ή αποζημιώσεις αυτών για άμεση ανταπόδοση παρεχόμενης υπηρεσίας ή δεν προκύπτει από διάταξη νόμου ο υποχρεωτικός χαρακτήρας τους, δεν αναγνωρίζονται προς έκπτωση από τα ακαθάριστα έσοδα.

 

ΜΗ έκπτωση αμοιβών των οποίων η καταβολή ή λήψη συνιστά ποινικό αδίκημα

Σύμφωνα με το άρθρο 31 παρ. 17 ΚΦΕ αμοιβές σε χρήμα ή σε είδος δεν αναγνωρίζονται προς έκπτωση από τα ακαθάριστα έσοδα, όταν η παροχή ή η λήψη αυτής συνιστά ποινικό αδίκημα ακόμα και αν η καταβολή αυτών πραγματοποιείται στο εξωτερικό.

 

ΜΗ έκπτωση ποινικών ρητρών, προστίμων και χρηματικών ποινών

Σύμφωνα με το άρθρο 31 παρ. 18 ΚΦΕ οι ποινικές ρήτρες, τα πρόστιμα και οι χρηματικές ποινές που επιβάλλονται για οποιονδήποτε λόγο σε βάρος επιχείρησης δεν αναγνωρίζονται προς έκπτωση από τα ακαθάριστα έσοδα της. 

 

1.  ΕΚΠΤΩΣΗ ΔΑΠΑΝΩΝ ΠΟΥ ΔΕΝ ΑΝΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΠΑΡΑΠΑΝΩ

Δαπάνες που εμπίπτουν στις διατάξεις του παρόντος άρθρου, εκτός εκείνων που ρητά μνημονεύονται σε αυτό, για τις οποίες έχει γίνει δεκτό με διοικητικές λύσεις και με τη δικαστηριακή νομολογία ότι εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα βάσει των διατάξεων του άρθρου αυτού, περιλαμβάνονται σε απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών.

Η αναγνώριση των οριζόμενων στην απόφαση αυτή δαπανών είναι δεσμευτική για τις ελεγκτικές υπηρεσίες.

 

Η αναγνώριση των τυχόν επιπλέον αναγνωριζόμενων περιπτώσεων δαπανών είναι δεσμευτική και για προηγούμενες διαχειριστικές περιόδους,  εφόσον είναι εκκρεμείς. Τυχόν αφαίρεση αναγνωριζόμενων περιπτώσεων δαπανών θα ισχύει από την επόμενη διαχειριστική χρήση. Με την ίδια διαδικασία θα ορίζονται κάθε χρόνο οι μεταβολές στις περιπτώσεις δαπανών που εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων.

 

Δαπάνες που έχει γίνει δεκτό με διοικητικές λύσεις ή δικαστικές αποφάσεις ότι εκπίπτουν περιλαμβάνονται στις παρακάτω εγκυκλίους του Υπουργείου Οικονομικών:            Πολ. 1005/2005, Πολ. 1028/2006, Πολ. 1056/2007, Πολ. 1106/2008.

 

Δαπάνες που έχει γίνει δεκτό με διοικητικές λύσεις ή δικαστικές αποφάσεις ότι ΔΕΝ εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα περιλαμβάνονται στις παρακάτω εγκυκλίους του Υπουργείου Οικονομικών: Πολ. 1029/2006, Πολ. 1057/2007, Πολ. 1107/2008.

---

Εκκαθαριστική δήλωση ΦΜΥ

 

Με τις διατάξεις της παραγρ. 18 του άρθρου 1 του Ν. 2954/2001 θεσπίζεται υποχρέωση όσων απασχολούν έμμισθο προσωπικό (υπαλλήλους - εργάτες) να υποβάλουν μέσα στο μήνα Μάρτιο οριστική δήλωση εκκαθάρισης του ΦΜΥ. 

 

---

 

Σε ποια ΔOΥ υποβάλλεται η δήλωση

 

 

Η δήλωση πρέπει να υποβληθεί στον προϊστάμενο της ΔOΥ της περιφέρειας που βρίσκεται η κατοικία του φορολογούμενου. Σε περίπτωση που ο φορολογούμενος ασκεί, ατομικά, εμπορική επιχείρηση ή ελευθέριο επάγγελμα θα υποβληθεί στον προϊστάμενο της ΔOΥ της περιφέρειας που βρίσκεται η έδρα της κύριας επιχείρησης ή του κύριου επαγγέλματός του κατά το χρόνο υποβολής της δήλωσης.

Όσοι φορολογούμενοι συμμετέχουν σε προσωπικές εταιρείες ΕΠΕ, κοινωνίες, κοινοπραξίες κ.λπ. τη δήλωσή τους θα την υποβάλουν στη ΔOΥ της περιφέρειας που βρίσκεται η κατοικία τους και όχι στη ΔOΥ της περιφέρειας που βρίσκεται η έδρα της εταιρείας, κοινωνίας, κοινοπραξίας κ.λπ.

Ειδικά για τους φορολογουμένους που κατοικούν στο εξωτερικό και αποκτούν εισοδήματα στην Ελλάδα, αρμόδιος για την παραλαβή της δήλωσης είναι:

α) Προκειμένου για φυσικά πρόσωπα που ασκούν στην Ελλάδα ατομικά εμπορική επιχείρηση γενικά ή ελευθέριο επάγγελμα, ο προϊστάμενος της δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας της περιφέρειας όπου βρίσκεται η έδρα της κύριας επιχείρησής τους ή του κύριου επαγγέλματός τους, κατά περίπτωση.

β) Προκειμένου για όλα τα φυσικά πρόσωπα:

αα) O προϊστάμενος της ΔOΥ Κατοίκων Εξωτερικού (Μετσόβου 4, Τ.Κ. 10682 Αθήνα - τηλ.: 210 – 8204652, 8204603, 8204604, - Fax: 210-8204630), εφόσον όμως ο αντιπρόσωπος που έχουν ορίσει υπάγεται ως προς τη φορολογία εισοδήματος σε οποιαδήποτε ΔOΥ της περιοχής του Νομού Αττικής.

ββ) O προϊστάμενος της ΔOΥ της έδρας της πρωτεύουσας οποιουδήποτε νομού της Χώρας, εφόσον ο αντιπρόσωπος που έχουν ορίσει υπάγεται ως προς τη φορολογία εισοδήματος σε οποιαδήποτε ΔOΥ του νομού αυτού. Αν λειτουργούν σε κάποια πρωτεύουσα νομού περισσότερες ΔOΥ αρμόδιος είναι ο Προϊστάμενος της Α’

ΔOΥ της πρωτεύουσας αυτού του νομού, εκτός του Νομού Θεσσαλονίκης όπου αρμόδιος είναι ο Προϊστάμενος της Θ’ ΔOΥ Θεσσαλονίκης.

γγ) Στα νησιά των νομών Αττικής, Δωδεκανήσου, Λέσβου, Μαγνησίας, Καβάλας, Κέρκυρας, Κεφαλονιάς, Κυκλάδων και Σάμου, εκτός των νησιών στα οποία βρίσκεται η πρωτεύουσα των νομών αυτών, αρμόδια είναι η ΔOΥ κάθε νησιού, για τους κατοίκους εξωτερικού, των οποίων οι αντιπρόσωποι υπάγονται σε αυτήν αντίστοιχα, ως προς τη φορολογία εισοδήματος.

Στην προηγούμενη περίπτωση Β’ συμπεριλαμβάνονται και τα φυσικά πρόσωπα που είναι κάτοικοι αλλοδαπής και συμμετέχουν σε ομόρρυθμες και ετερόρρυθμες εταιρείες, σε κοινωνίες αστικού δικαίου που ασκούν επιχείρηση ή επάγγελμα, σε αστικές κερδοσκοπικές ή μη εταιρείες, σε συμμετοχικές ή αφανείς, σε κοινοπραξίες της παραγράφου 2 του άρθρου 2 του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων (π.δ. 186/1992) ή σε άλλα νομικά πρόσωπα, όπως ΕΠΕ, σωματεία κτλ, που έχουν έδρα στην Ελλάδα.

O φορολογούμενος ορίζει το να αντιπρόσωπό του στην Ελλάδα με την αναγραφή των στοιχείων αυτού στην ένδειξη του εκπροσώπου του πίνακα 1 της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος (έντυπο Ε1).

Με τον ορισμό του αντιπροσώπου δεν μετατίθεται η υποχρέωση του αλλοδαπού για υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος στον αντιπρόσωπο. O τελευταίος μπορεί να υποβάλει η δήλωση φορολογίας εισοδήματος του αλλοδαπού τον οποίο αντιπροσωπεύει μόνον εφόσον διαθέτει σχετική εξουσιοδότηση προς τούτο (παράγραφος 1 άρθρου 62 ν. 2238/1994).

Όσοι περιλαμβάνονται στην παραπάνω περίπτωση β, καθώς και οι προξενικοί υπάλληλοι του Κράτους που υπηρετούν στο εξωτερικό, μπορούν να επιδώσουν τη δήλωσή τους στην προξενική αρχή του τόπου που διαμένουν, η οποία οφείλει να διαβιβάσει στον προϊστάμενο της αρμόδιας ΔOΥ.

Oι φορολογούμενοι υποχρεούνται να ενημερώσουν το τμήμα Μητρώου της ΔOΥ της κατοικίας ή του τόπου άσκησης του επαγγέλματος τους για κάθε αλλαγή διεύθυνσης με την υποβολή του σχετικού εντύπου.

ΠΡOΣOΧΗ: Εφόσον δεν είστε επιτηδευματίες και στη δήλωση που λάβατε είναι γραμμένη η παλιά σας διεύθυνση, γράψτε τη νέα διεύθυνση διορθώνοντας τα προεκτυπωμένα στοιχεία του πίνακα 1. Στην περίπτωση αυτή δεν είναι απαραίτητη η υποβολή της δήλωσης μεταβολής στο Τμήμα Μητρώου της ΔOΥ. Η διαδικασία αυτή ισχύει μόνο για το χρονικό διάστημα υποβολής των φορολογικών δηλώσεων.

 

---

 

Παρατήρηση σχετικά με το ΦΠΑ ιδιοχρησιμοποίησης υπηρεσιών

 

 

Επειδή πολλά ερωτήματα υποβάλλονται από μηχανικούς, σχετικά με το ΦΠΑ ιδιοχρησιμοποίησης υπηρεσιών τους, θέτουμε υπόψη τα εξής:

Σε περίπτωση που πολιτικός μηχανικός συμμετέχει σε επιχείρηση εκτέλεσης οικοδομικού έργου και προσφέρει στα πλαίσια της συμμετοχής του στην επιχείρηση αυτή υπηρεσίες μελετών και επιβλέψεων χωρίς αντάλλαγμα, αυτές δεν μπορεί να χαρακτηρισθούν ως πράξεις υποκείμενες στο ΦΠΑ κατά τις διατάξεις του αρθρ. 2 περίπτωση α’ του Νόμου 2859/2000, αλλά ούτε αυτοπαραδόσεις υπηρεσιών μπορεί να χαρακτηρισθούν γιατί δεν καλύπτονται από τις διατάξεις του άρθρ. 9 του αυτού νόμου, εφόσον από το συστατικό έγγραφο της επιχείρησης προκύπτει ότι η εισφορά του μηχανικού στην επιχείρηση, συνίσταται στην παροχή υπηρεσιών μελέτης και επίβλεψης. Υπό την προϋπόθεση αυτή οι πράξεις αυτές του μηχανικού βρίσκονται εκτός πεδίου εφαρμογής του ΦΠΑ.

Αν όμως από το συστατικό της επιχείρησης έγγραφο προκύπτει ότι ο μηχανικός παρέχει τις υπηρεσίες αυτές στα πλαίσια άσκησης του ελευθερίου επαγγέλματος, τότε οι υπηρεσίες αυτές υπάγονται στο ΦΠΑ.

Στην περίπτωση που ο πολιτικός μηχανικός εκπονεί ο ίδιος μελέτες που αφορούν την ατομική του επιχείρηση, που  έχει ως αντικείμενο την κατασκευή και πώληση οικοδομών έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του άρθρ. 9 του ν. 2859/2000 και συνεπώς οφείλεται ΦΠΑ με βάση το άρθρο 19 παρ. 2γ του νόμου αυτού.

 

---

 

ΚΟΙΝΟΠΡΑΞΙΕΣ ΜΕΤΑΞΥ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ

(Στοιχεία από τον παλιό Επαγγελματικό Οδηγό του 1995)

 

Η σύσταση κοινοπραξίας μεταξύ μηχανικων ελευθέρων επαγγελματιών γίνεται όταν δύο ή περισσότεροι μηχανικοί θέλουν να αναλάβουν την μελέτη ή κατασκευή ενός τεχνικού έργου από κοινού, είτε γιατί η φύση του έργου απαιτεί διαφορετικές ειδικότητες μηχανικών, είτε γιατί το μέγεθος του έργου είναι τέτοιο ώστε δεν είναι δυνατόν να το αναλάβει ένας μόνος του.

Η σύσταση αυτής της κοινοπραξίας αναγνωρίζεται από το Π.Δ. 186/92, άρθρο 2, παρ. 2

Προυποθέσεις νόμιμης λειτουργίας της κοινοπραξίας είναι:

-Εχει ορισμένη επαγγελματική διεύθυνση.

-Αποβλεπει στη διενέργεια συγκεκριμένης πράξης.

-Αποδείχνεται με εγγραφη συμφωνία, που κατατίθεται στην αρμόδια ΔΟΥ πριν από την έναρξη των εργασιών της και

-τηρεί βιβλία και στοιχεία του ΚΒΣ.

 

---

 

ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ Η' ΑΜΟΙΒΗ ΜΕ ΑΠΟΔΕΙΞΗ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ

(Στοιχεία από τον παλιό Επαγγελματικό Οδηγό του 1995)

 

Εκτός από την σύσταση κοινοπραξίας, ένας άλλος τρόπος συνεργασίας μεταξύ μηχανικών για την ανάληψη και πραγματοποίηση ενός τεχνικού έργου είναι να αναλάβει τό έργο ένας μηχανικός ελευθ. επαγ. ή ένα τεχνικό γραφείο ή μια τεχνική εταιρία και στη συνέχεια τμήματα του έργου να αναθέσει σε συνεργάτες μηχανικούς ελεύθερους επαγγελματίες. Η ανάθεση αυτή γίνεται γραπτά (σύμβαση) ή προφορικά (συμφωνία κυρίων). Την εργασία που αναλαμβάνει ο συνεργάτης μηχανικός την πραγματοποιεί είτε στο γραφείο του εργοδότη (προσφορά υπηρεσίας σε οργανωμένα τεχνικά γραφεία ), είτε στο δικό του γραφείο (μελέτη, επίβλεψη). Για την αμοιβή που οι συνεργάτες μηχανικοί λαβαίνουν για την εργασία τους, και η οποία είναι ανάλογη του προϋπολογισμού του έργου και της επιτυχίας του, εκδίδουν τις αντίστοιχες αποδείξεις παροχής υπηρεσιών.

 

 

Η δυνατότητα αυτή ορισμένες φορές καταστρατηγείται και τεχνικά γραφεία ή εταιρίες προσλαμβάνουν συνεργάτες μηχανικούς για να καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες τους και οι οποίοι αμείβονται με προφορικά συμφωνηθείσα αμοιβή που καλύπτεται με τις δικές τους αποδείξεις παροχής υπηρεσιών.

 

Στην περίπτωση αυτή επισημαίνονται τα εξής:

 

α. Οι πάγιες και διαρκείς ανάγκες μιας εταιρίας ή ενός γραφείου πρέπει να καλύπτονται από μονίμους υπαλλήλους και όχι από συνεργάτες.

β. Ο μηχανικός που προσλαμβάνεται ως συνεργάτης δεν είναι μισθωτός, δεν προστατεύεται και δεν καλύπτεται από την εργατική νομοθεσία.

γ. Ο μηχανικός που προσλαμβάνεται ως συνεργάτης θα πρέπει να αμείβεται σαφώς υψηλότερα από ότι αν ήταν μισθωτός, έτσι ώστε ο υψηλότερος μισθός να τον καλύπτει για τις ειδικές συνθήκες εργασίας την αβεβαιότητα της εργασιακής του σχέσης.

 

 

Πλήρης Φορολογική Νομοθεσία στο Γραφείο Επαγγελματικών Θεμάτων του ΤΕΕ

  

Φορολογικός οδηγός για μηχανικούς (Β. Μπόσκου) στην ιστοσελίδα του ΤΚΜ του ΤΕΕ