| 
  • If you are citizen of an European Union member nation, you may not use this service unless you are at least 16 years old.

  • You already know Dokkio is an AI-powered assistant to organize & manage your digital files & messages. Very soon, Dokkio will support Outlook as well as One Drive. Check it out today!

View
 

Ο ρόλος του Μηχανικού στην Δημόσια Διοίκηση

Page history last edited by Γιάννης Τζωρτζάκης 14 years, 1 month ago

Αντικείμενο

 

 

Στο Μ.Δ.Υ. ανατίθενται οι ακόλουθοι ρόλοι:

 

1) Μελέτης Δημοσίου Τομέα:

Σ' αυτές περιλαμβάνονται:

α) Τεχνικοοικονομικές μελέτες Δημοσίων έργων και Δραστηριοτήτων

β) Μελέτες οικιστικής ανάπτυξης σε επίπεδο περιφερειακό, αστικό και τοπικό, καθώς και η συμπλήρωση, αναθεώρηση ή τροποποίησή τους

γ) μελέτες για την πολιστική κληρονομιά του τόπου καθώς

δ) περιβαλλοντικές μελέτες

ε) μελέτες βιομηχανικών δραστηριοτήτων και λειτουργιών.

 

2) Επίβλεψη - Ελεγχος Μελετών Δημοσίου Τομέα: 

Περιλαμβάνονται η χάραξη γενικών κατευθύνσεων, ο έλεγχος της πορείας και η τελική έγκριση των μελετών που ανατίθενται σε συναδέλφους ελεύθερους επαγγελματίες, σύμφωνα με την ισχύουσα γενική ή ειδική νομοθεσία και με γνώμονα πάντα το κοινό συμφέρον.

 

3) Ελεγχος - Εγκριση Μελετών Ιδιωτικού τομέα:

Περιλαμβάνεται ο έλεγχος όρων και περιορισμών έργων ή δραστηριοτήτων (π.χ. δόμηση), η έγκριση παρεκκλίσεων και η έγκριση μελετών και επιβολή όρων για την προστασία του περιβάλλοντος.

 

4) Επίβλεψη κατασκευής έργων Δημοσίου Τομέα:

Περιλαμβάνει την εποπτεία στην παραγωγή δημοσίων και κοινοφελών έργων σε Εθνικό και περιφερειακό επίπεδο.Η εποπτεία αυτή περιλαμβάνει τον έλεγχο της ορθότητας - από τεχνική άποψη - την εκτέλεση του έργου σύμφωνα με την υπάρχουσα μελέτη, τον έλεγχο και την έγκριση, συγκριτικών οικονομικών πινάκων, και το συντονισμό των συντελεστών παραγωγής (ανθρώπινο δυναμικό, υλικά, μηχανήματα).

 

5) Ελεγχος κατασκευής ιδιωτικών έργων:

Περιλαμβάνει:

 

α) Τον έλεγχο εφαρμογής των αδειών που έχουν ήδη εκδοθεί από τον αρμόδιο φορέα, ώστε να αποτραπεί κάθε υπέρβαση ή αυθαιρεσία.

β) Τον έλεγχο των κατασκευών από πλευράς δημόσιας τάξης, όπως επικίνδυνες κατασκευές, μέτρα προστασίας του κοινού και των εργαζομένων κλπ.

6) Προγραμματισμός - Νομοθετικό έργο:

Περιλαμβάνει την αρμοδιότητα και ευθύνη για τον προγραμματισμό των έργων, τον καταμερισμό των διαθέσιμων πόρων, όπως επίσης και τη χάραξη νομοθετικού και τεχνικού πλαισίου παραγωγής έργου.

7) Κατασκευή Δημοσίων Εργων:

Περιλαμβάνει τη συντήρηση του οδικού δικτύου καθώς και την κατασκευή έργων σε περιοχές ή τομείς που δεν εκδηλώνεται ενδιαφέρον από τον ιδιωτικό τομέα.

 


 

Προβλήματα κατά την άσκηση των καθηκόντων

 

Τα εν λόγω προβλήματα προκύπτουν από την άσκηση του επαγγέλματος του Μ.Δ.Υ. στο πλαίσιο των δραστητιοτήτων που αναφέρθηκαν προηγουμένως.

Ακολούθως εξετάζεται από διάφορες οπτικές γωνίες η θέση του Μ.Δ.Υ. και οι ανάγκες που πηγάζουν από την ιδιότητα αυτή του Μηχανικού.

 

1) Ο Μ.Δ.Υ. σαν στέλεχος της Διοίκησης

Ο Μηχανικός μέσα στη Δημόσια Διοίκηση αποτελεί διοικητικό και επιστημονικό στέλεχος επιφορτισμένο με την παραγωγή και τον έλεγχο του τεχνικού έργου. Η άσκηση διοικητικού έργου -συχνά πολύπλοκου- απαιτεί γνώσεις νομικού και οικονομολόγου, γνώσεις που βρίσκονται έξω από το κύριο γνωστικό του πεδίο και τις κύριες σπουδές που οι Πολυτεχνικές σχολές προσφέρουν.Οι γνώσεις αυτές αποκτούνται τελικά με μόνη την προσωπική προσπάθεια του μηχανικού και την αφιέρωση συχνά αρκετού ελεύθερου χρόνου. Είναι εξάλλου προφανής η πολυπλοκότητα που δημιουργεί ο συνδυασμός των ρόλων: Ως επιστημονικό στέλεχος οφείλει να συνδυάσει την επιστημονική του γνώση με τα τεχνικοοικονομικά μέσα που του προσφέρονται για να πετύχει τις βέλτιστες λύσεις στα τεχνικά προβλήματα που του αναθέτουν να επιλύσει. Ως διοικητικό στέλεχος οφείλει να μεγιστοποιήσει το κοινωνικό έργο της υπηρεσίας του και να πετύχει το καλύτερο αποτέλεσμα αξιοποιώντας τα υπάρχοντα διαθέσιμα μέσα (προσωπικό, χρόνος, χρήμα, υλικά κλπ.).

 

2) Προσφορά στο δημόσιο τομέα

Ο ρόλος του Μ.Δ.Υ. στην παραγωγική διαδικασία εξαρτάται κύρια από τους σκοπούς και τους στόχους που τίθενται με την παραγωγή κάθε τεχνικού έργου ή δραστηριότητας.Κατά συνέπεια, η προσφορά του Μ.Δ.Υ. αποσκοπεί:

α) Στην οικονομική (άμεση ή έμμεση), κοινωνική και τεχνολογική πρόοδο και ευημερία της χώρας μέσα από ένα σωστό σχεδιασμό και προγραμματισμό.

β) Στην κατά το δυνατόν αυτοδύναμη ανάπτυξη της χώρας με τη μικρότερη δυνατή οικονομική και τεχνολογική εξάρτηση, συμβάλλοντας αποφασιστικά στην ανάπτυξη της εγχώριας τεχνολογίας.

γ) Στην απασχόληση δια μέσου του έργου του τεχνικού δυναμικού και των άλλων παραγωγικών συντελεστών που συμβάλλουν στην υλοποίησή του, βοηθώντας έτσι στην επίλυση των προβλημάτων της ανεργίας, στην υποαπασχόληση και στην απορρόφηση του επιστημονικού και τεχνικού προσωπικού.

Από τα πιο πάνω φαίνεται σαφώς ο περιορισμός του ρόλου του Μ.Δ.Υ. από τυχόν λανθασμένους στόχους ή επιλογές της εκάστοτε πολιτικής ηγεσίας.Σε μια τέτοια περίπτωση αποδυναμώνεται το έργο του, με αντίστοιχη επίπτωση την ελλιπή αναγνώριση του ρόλου του από πλευράς των υπολοίπων πολιτών.

 

3) Κοινωνικός ρόλος

Είναι δεδομένη η διαρκής και ενεργός συμμετοχή του Μ.Δ.Υ. τόσο στον προγραμματισμό, στο σχεδιασμό και στη μελέτη των παραγόμενων έργων και δραστηριοτήτων, κύρια ως εισηγητικό όργανο σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, όσο και σ' όλα τα στάδια λήψης και εφαρμογής των αποφάσεων που επηρεάζουν τον προσανατολισμό της οικονομίας και του σχεδιασμού συνολικά. Η κοινωνική διάσταση του έργου του Μ.Δ.Υ., σε συνδυασμό με τη διαχείριση των καθημερινών τεχνικών, διοικητικών κλπ. προβλημάτων, κάνει το ρόλο του μοναδικό μεταξύ των άλλων υπαλλήλων του δημοσίου τομέα.

 

4) Συνθήκες εκτέλεσης του επαγγέλματος

Τα ειδικά καθήκοντα που αναλαμβάνουν οι Μ.Δ.Υ. στην εκτέλεση της εργασίας τους, διεκπεραιώνονται σε ένα περιβάλλον ιδιαίτερα δυσμενών συνθηκών, μέσα στο οποίο κινούνται σε συνδυασμό με την ανύπαρκτη ή έστω υποτυπώδη υλικοτεχνική υποστήριξη που απαντάται στη Δημόσια Διοίκηση.

Ετσι αρκετές εργασίες εμπεριέχουν το χαρακτήρα του επικίνδυνου ή ανθυγιεινού επαγγέλματος.

Εκτός από τα πιο πάνω, οι περισσότερες εργασίες συνδυάζονται και με εργασία υπαίθρου, που προσφέρονται ανεξάρτητα από τις καιρικές ή άλλες συνθήκες που επικρατούν, όπως χιόνια, βροχές, καύσωνας, σκόνες κλπ.Εξαιρετικά δυσμενείς και ειδικές συνθήκες εργασίες δημιουργούνται στην αντιμετώπιση θεομηνιών, όπου οι Μ.Δ.Υ. αποτελούν τον κύριο μοχλό λειτουργίας της δημόσιας μηχανής.Τέτοιες θεομηνίες είναι οι χιονοπτώσεις, οι κατολισθήσεις, οι πλημμύρες, οι πυρκαγιές και οι σεισμοί.

Συνδεδεμένη με την επίβλεψη των έργων είναι και η υπέρβαση του ωραρίου.Οι επιβλέποντες των έργων έχουν την ευθύνη παρακολούθησής τους καθ' όλη τη διάρκεια του ωραρίου εργασίας των κατασκευαστών, που είναι σίγουρα μεγαλύτερο του ωραρίου των Δημοσίων Υπηρεσιών.Στις ειδικές δε περιπτώσεις αντιμετώπισης εκτάκτων αναγκών - φυσικών καταστροφών (πλημμύρες, χιονοπτώσεις, σεισμοί κλπ.) η εργασία προσφέρεται σε εικοσιτετράωρη βάση.

Οι επιβλέποντες Μ.Δ.Υ. τις περισσότερες φορές αντιμετωπίζουν και το πρόβλημα της ταυτόχρονης επίβλεψης έργων απομακρυσμένων μεταξύ τους, με προφανή την αδυναμία πρόληψης ατυχημάτων, για τα οποία είναι ποινικά υπεύθυνοι.

Τέλος, οι Μ.Δ.Υ., μόνοι από όλους τους άλλους κλάδους Δ.Υ. υφίστανται και μεταθέσεις που δεν είναι συνδεδεμένες με τις πάγιες ανάγκες των υπηρεσιών, αλλά εξαρτώνται: α) από τις ανάγκες αντιμετώπισης θεομηνιών (π.χ. σεισμοί), β) από την εκτέλεση μεγάλων έργων σε διάφορους τόπους.

 

5) Αυξημένες ευθύνες - Ποινικοποίηση

Οι Μ.Δ.Υ. επιπλέον των ευθυνών που έχουν όλοι οι Δ.Υ. έχουν και πρόσθετες ποινικές ευθύνες θεσμοθετημένες με τα άρθρα 286 και 434 του Ποινικού Κώδικα, και με άλλες επιμέρους διατάξεις, όπως το άρθρο 22 του Π.Δ. 778/80, τα άρθρα 2, 35 και 79 του Π.Δ. 1073/81, το άρθρο 9 και 47 του Κ.Ο.Κ. κλπ., για σφάλματα στη σύνταξη μελετών τεχνικών έργων ή κατά τον έλεγχο τέτοιων μελετών, για αστοχίες στις κατασκευές, για ατυχήματα στα έργα, ακόμα και για απλές παραλείψεις κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, αιτίες που προκαλούν άγχος, ταλαιπωρία, συχνές καταδίκες και υποχρέωση καταβολής αμοιβών συνηγόρων. Σημειωτέον ότι τα δικαστήρια δέχονται ότι οι επιβλέποντες Μ.Δ.Υ. επιπλέον των δικών τους ποινικών ευθυνών έχουν και όλες τις ποινικές ευθύνες του αναδόχου, επειδή υποχρεούνται δι' αυτεπιστασίας να εκτελούν ή να συμπληρώνουν τις τυχόν παραλείψεις του αναδόχου. Τέλος, αν συμβεί οποιοδήποτε ατύχημα κατά τη διάρκεια εκτέλεσης δημοσίου έργου, οι επιβλέποντες Μ.Δ.Υ. αντιμετωπίζουν κατηγορίες πρόκλησης θανάτου ή σημαντικής βλάβης με τα άρθρα 302 και 314 του Π.Κ.

Καθημερινή ακόμα είναι η πιθανότητα κατηγορίας του Μ.Δ.Υ. για παράβαση καθήκοντος στις περιπτώσεις που εκ των πραγμάτων υποχρεώνεται, παρ' όλο που ξεφεύγει από το γνωστικό του αντικείμενο, να προβεί σε ερμηνεία νομοθετικών διατάξεων π.χ. πολεοδομικών.Το άγχος σ' αυτή την περίπτωση επαυξάνεται από την τεράστια πολυνομία, σε συνδυασμό με την ανυπαρξία κωδικοποίησης όχι μόνο των νόμων και διαταγμάτων, αλλά και των ερμηνευτικών εγκυκλίων, συχνά αντιφατικών μεταξύ τους.

Η συχνή απασχόληση των μηχανικών στα δικαστήρια, οι υψηλές αμοιβές που καταβάλλουν από το μισθό τους για υπεράσπισή τους, το άγχος και η ταλαιπωρία που υφίστανται σε όλη την πορεία της εκδίκασης των υποθέσεων και τέλος πιθανές καταδίκες με μεγάλες ποινές, είναι απόρροια της ποινικοποίησης των καθηκόντων τους.

 

Ολα τα παραπάνω φανερώνουν το πόσο εκτεθειμένος είναι ο Μ.Δ.Υ. σε κατηγορίες και πιθανώς τιμωρίες.

 

6) Ανάγκη διαρκούς ενημέρωσης - επιμόρφωσης

Ο Μ.Δ.Υ. καλείται να συνδυάσει τη θεωρία με την πράξη, τη μελέτη με την εφαρμογή και πολλές φορές να αντιμετωπίσει εξειδικευμένα προβλήματα της σύγχρονης τεχνολογίας και τεχνικής.

Είναι αυτός που σαν μελετητής και μέσω της μελέτης θα προκαθορίσει τον τρόπο, τα υλικά και τα μέσα που θα πρέπει αυστηρά να τηρηθούν στη διαδικασία της παραγωγής του τεχνικού έργου.

Είναι αυτός που σαν επιβλέπων έχει την τεχνική ευθύνη για την ομαλή ροή της παραγωγικής διαδικασίας του τεχνικού έργου στα πλαίσια των τεχνικών και οργανικών όρων και δεδομένων που έχουν προκαθορίσει άλλοι συνάδελφοί του.

Είναι τέλος αυτός που σαν επιστήμονας θα κάνει την εισαγωγή της νέας τεχνολογίας, των νέων μεθόδων υπολογισμού, των νέων τάσεων και αντιλήψεων και γενικά κάθε επιτεύγματος της επιστήμης, τα οποία υπηρετεί και μερικές φορές και ως ερευνητής.

Ο Μ.Δ.Υ. όχι σπάνια κατέχει θέση προϊσταμένου (υπηρεσίας, συνεργείου κλπ.) και για να ανταποκριθεί σ' αυτό το καθήκον απαιτείται η γνώση της τεχνικής της διοίκησης. Ταυτόχρονα, προκύπτει η ανάγκη ελέγχου του παραγόμενου έργου (τεχνικού και διοικητικού) τόσο ως προς το συμβιβασμό προς την κείμενη νομοθεσία, όσο και ως προς την κοινωνική του αποδοχή και ωφελιμότητα.

Με τη συνεχή (αλματώδη) πρόοδο της επιστήμης και της τεχνολογίας προκύπτουν διαρκώς: α) νέοι μέθοδοι υπολογισμών β) νέες τεχνικές κατασκευής γ) νέα υλικά δ) νέα εργοτάξια και μηχανήματα και τεχνικές οργάνωσης ε) ανάγκη εισαγωγής και της πληροφορικής και της μηχανοργάνωσης στις υπηρεσίες στ)διαρκώς ανανεούμενη νομοθεσία, προσαρμοσμένη στις νεοδημιουργούμενες κοινωνικές απαιτήσεις.

Για όλους τους πιο πάνω λόγους υποχρεώνονται οι Μ.Δ.Υ. να ενημερώνονται και να επιμορφώνονται, περισσότερο από κάθε άλλο δημόσιο υπάλληλο με σεμινάρια, υποτροφίες για μεταπτυχιακές σπουδές και ειδικεύσεις, στο επιστημονικό - τεχνικό, οικονομικό - τεχνικό και διοικητικό - νομοτεχνικό επίπεδο.

Χαρακτηριστικό της ανάγκης για επιμόρφωση των Μ.Δ.Υ. αποτελεί η επίσημη στατιστική που αναφέρει ότι οι θεωρητικές γνώσεις ενός απόφοιτου πολυτεχνείου χωρίς συνεχή επιμόρφωση μετά από δέκα χρόνια ταυτίζονται με τις θεωρητικές γνώσεις δευτεροετούς φοιτητή της ίδιας σχολής.

 

7) Ελλειψη κινήτρων

Βασικός μοχλός για την ανάπτυξη κινήτρων και την προσέλευση εμπείρων μηχανικών στο Δημόσιο τομέα και την αναβάθμιση του ρόλου των Μ.Δ.Υ., των υπαλλήλων εκείνων που φροντίζουν και συμβάλλουν ενεργά στην αναπτυξιακή ανόρθωση της χώρας με την ενεργό συμμετοχή τους στην παραγωγική διαδικασία, μπορεί και πρέπει να αποτελεί το μισθολόγιο, ο τρόπος δηλαδή αμοιβής τους για τις γνώσεις, την εμπειρία και το έργο που προσφέρουν στο κοινωνικό σύνολο.

Οι Μ.Δ.Υ. έχουν ενταχθεί στο Νόμο 1505/1984 που περιγράφηκε προηγουμένως, στο μισθολόγιο δηλ. που ενώ ξεκίνησε σαν "ενιαίο" άφησε απ' έξω τους κλάδους των δικαστικών, στρατιωτικών, γιατρών, διπλωματικών, σωμάτων ασφάλειας, οργανισμών Δημοσίου (Ο.Τ.Ε., Δ.Ε.Η. κλπ.).

Comments (0)

You don't have permission to comment on this page.